Ramazanda kalbinize dikkat!
Oruç tutmaya başlamakla birlikte normal rutin yaşam şeklimizde de belirgin değişiklikler olur. Özellikle bu değişikliklere uyum sağlamak Ramazan`ın ilk haftasında daha zordur. Oruç tutulan süre, oruç tutulan mevsim, memleket şartları ve meteorolojik değişiklikler bu uyum sağlama dönemine iyi ya da kötü etkiler yapmaktadır. Bu ramazan döneminde olduğu gibi yazın sıcak aylarına rastlayan dönemlerde, özellikle kaybedilen su miktarının artması ve bu uyum sağlama dönemi daha da uzun ve zor olacaktır. Bu nedenle yeme ve içmenin serbest olduğu dönemlerde kaybedilen sıvı ihtiyacı azami sınırlarda yerine geri karşılanması kalp ve genel vücut sağlığı için çok önemlidir.
Ramazan ve Kalp Damar Hastalıkları
Kalp hastalığının derecesine göre kontrol altındaki kalp hastalarıoruç tutabilirler. Ancak kalp hastası olan kişinin mutlaka bu konuda kendisini takip eden doktoruna danışması gerekir. Son 1 yıl içinde kalp krizi öyküsü olmayan , yakınmaları ilaç tedavisiyle kontrol altında olan kalp, damar hastalığı, diyabeti ve yüksek tansiyonu olan hastalar doktoruna danışarak oruç tutabilirler.
Sağlıklı bireylerde orucun tıbbi açıdan yararlı etkileri bulunmaktadır. Oruç tutulması ile kan yağlarıdüzenlenmekte ve iyi huylu olarak bilinen (HDL) kolesterol düzeyi olumlu yönde etkilenmekte olupsağlık açısından bazı önemli noktalara dikkat edilirse oruç tutmak koroner kalp hastalığını olumsuz yönde etkilemez ve ani krizlerin oluşumuna neden olmaz.
Oruç tutması riskli olanlar
• Son 1 yıl içinde kalp krizi geçirenler,
• Kalp hastalığına bağlı kontrol altına alınamayan şikayeti olanlar,
• Çoklu ilaç kullanımını gerektiren kalp yetmezliği olanlar,
• Kontrolsüz hipertansiyon hastaları,
• Kalp kapak protezi ya da artmış inme riski nedeniyle kan sulandırıcı ve düzenli çok sayıda ilaç kullananların oruç tutmaları sağlıklı değildir.
Kalbinde stent olanlar ya da kalp pili kullananların oruç tutması
Stent son 1 yıl içinde takılmışsa, stent ve diğer damarlarda problem çıkmaması için genelde ikili kan sulandırıcı tedavisi uygulandığından bu dönemde kişinin oruç tutması sağlık açısından doğru olmaz. Stent uygulaması ardından 1 yıl geçmiş ve hastanın şikayetleri kontrol altındaysa yine kesinlikle doktoruna danışarak oruç tutmasında sakınca olmayabilir. Kişide sadece kalp pili olması oruç tutmak için engel değildir. Kalp ya da kalp dışı diğer yandaş hastalıkların varlığı kişinin oruç tutmasına engel olabilir.
Kan sulandırıcı ilaç kullananların oruç tutabilmesi
İnme riskini azaltmak amacıyla geçici ya da sürekli kan sulandırıcı ilaç kullanımız gerekiyorsa, kalp krizi veya kalp krizi olmadan da akut koroner sendrom dediğimiz kalp damar hastalığında akut alevlenmeye bağlı 1 yıl ikili kan sulandırıcı tedavi alımı gerekiyorsa , o kişinin oruç tutması uygun değildir. Kronik kalp damar hastalığı olup da kontrol altında olan ve sadece koruyucu olarak düşük doz aspirin kullanması önerilen hastalar doktor kontrolünden geçtikten sonra oruç tutabilirler.
Kalp hastalığı olanların oruç tutarken dikkat etmesi gerekenler
• Oruç tutma kararından önce kendinizi takip eden doktorunuzla ayrıntılı olarak görüşülmesi.
• Ramazan ayı çok sıcak ve uzun günlere geldiğinde , uzun süreli susuzluk ve açlık sonucunda yaşayabilecek sağlık problemlerinin öğrenilmesi.
• İftarda çabuk ve çok miktarda yemek yemekten kaçınılması.
• Akdeniz mutfağı dediğimiz sebze ve salata ağırlıklı, et olarak da balığın tercih edildiği beslenme biçimini tercih edilmesi ve yağlı yiyeceklerden kaçınılması.
• Çok hızlı ve yağlı yemekler tüketmeniz mide ve bağırsak sistemine giden kan miktarı artışı nedeniyle kalbimizin iş yükünü artıracağından ve ani kalp krizini tetikleyeceğinden bu davranıştan kaçınılması.
• Günlük ihtiyacınız olan besin miktarını iftarla sahur arasında bölüştürerek azar azar ve sık alınması.
• Hekiminizin tarafından başka bir şey önerilmediyse en az 2 litre suyu iftarla sahur arasında aralıklı olarak tüketilmesi, özellikle ilaç tedavisi altında olan hipertansiyon ve bilinen kalp damar hastası olan kişilerin bu konuya özen göstermesi hayati önem taşımaktadır.
İftarda ve sahurda kalp sağlığı açısından tüketilmesi gerekenler
İftarda ve sahurda kalp sağlığı açısından tereyağı, sakatatların yağları, koyun etinin içerdiği yağlar ve sığır etinin görünen yağlarıyla margarinlerden uzak durmak çok önemli olup iftarda kesinlikle hızlı yemek yememek gerekmektedir. Öncelikli olarak çay, ekmek ve peynirle ya da çorba ile hafif bir kahvaltı yapmak, mümkün olduğunca bol sulu ve kızartılmamış gıdalar tercih etmek ve doğal maden suyu içilerek sıcakla kaybedilen mineral ihtiyacını karşılamak gerekmektedir.
Su ve mineral ihtiyacını karşılayacak gıdalar yanında ölçülü miktarda yumurta, süt, yoğurt, peynir veya lifli gıdalar (sebze yemekleri) tüketilmesi gerekli olup bu beslenme şekli hem kan şekerinin yavaş yükselmesini sağlar, hem de aşırı mide salgısına neden olmadıkları için acıkmayı da geciktirmektedir.
Sıcaklarla beraber uzun süre aç kalmak nedeniyle vücuttan su ve tuz kaybının fazla olacağını dolayısıyla tansiyonda belirgin oynama ve düşmeler görülebileceğinden ,muhakkak doktoruna danışarak sık tansiyon kontrolleri yapılması ve gerekirse tansiyon ilaçlarında doz değişimlerine gidilmesi ve sağlık açısından risk oluşturuyorsa oruç tutulmaması gereklidir.
Oruç tutmak isteyen hastaların kendi durumları hakkında doktorlarını bilgilendirerek, görüş ve öneriler doğrultusunda hareket etmelerini ve ilaç düzenlemelerini de ihmal etmeden oruç tutma kararlarını doktorları ile birlikte yapmaları sağlıkları açısından son derece önemlidir.